Tijdens een informatieavond begin september werden de raads- en commissieleden geïnformeerd over de stand van zaken met betrekking tot de Alphense begraafplaatsen. De gemeente Alphen aan den Rijn heeft momenteel 7 begraafplaatsen in beheer. Naar blijkt is de kostendekkendheid van deze begraafplaatsen slechts 23%, wat alleen al in 2019 leidde tot een tekort van ruim 400 duizend Euro op de gemeentebegroting. Een groot deel van de kosten zit in het onderhoud en de exploitatie van de aula’s bij de begraafplaats. Vooral de aula’s, met uitzondering van Alphen (Oosterbegraafplaats) en Boskoop, springen er negatief uit. Het gemiddelde gebruik tussen 2016 en 2019 laat zien dat de aula’s in Hazerswoude, Benthuizen en Zwammerdam nagenoeg het hele jaar nog geen uur is.
De gemeente zoekt in verband met het steeds maar oplopende tekort naar alternatieven en deze werden tijdens deze informatieavond aan ons voorgelegd. Alternatieven als het duurder maken van begraven, de aula’s sluiten (of althans een paar), begraafplaatsen sluiten of verkopen, al deze alternatieven kwamen langs. Ik kwam zelf met een ander idee. Niet dat dat een directe oplossing is voor de problemen die er nu zijn met de begraafplaatsen, maar mogelijk wel voor extra inkomsten kan zorgen waarmee de tekorten kunnen worden teruggedrongen – Natuurbegraven in bijvoorbeeld het Bentwoud.
Natuurbegraven is in Nederland sterk in opkomst. De voordelen zijn zowel financieel – eenmalige kosten voor de begrafenis en de natuur doet de rest – als duurzaam. Het financiële aspect waar het voor de gemeente vooral om gaat is simpel. We hebben in het Bentwoud geen aula nodig. De plechtigheid vindt plaats op een andere plaats (kerk, gemeenschapshuis of bij de uitvaartondernemer) en vandaaruit gaat de overledene naar het Bentwoud waar het wordt begraven. Het enige dat de gemeente hoeft te doen is zorgen dat de juiste plek wordt gemarkeerd, dat deze wordt opgenomen in een register en dat de eventuele vergunning voor de begrafenis wordt afgegeven. De gemeente krijgt hiervoor wel een vaste vergoeding (leges). Eventueel kan de gemeente ook nog een GPS locatie bijhouden in het register, zodat een nabestaande altijd het juiste plekje in het Bentwoud kan terugvinden. De begrafenis zelf kan worden verzorgd door de uitvaartondernemer.
Het persoonlijk voordeel dat je kan hebben is dat je zelf een mooi stukje natuur kan uitzoeken waar je begraven wil worden; Je krijgt eeuwige rust (een natuurgraf wordt in principe niet geruimd); Nabestaanden komen in de vrije natuur om hun dierbaren te bezoeken, wat vaak als veel prettiger wordt ervaren dan tussen de soms wel honderden stenen moeten doorlopen voor je eindelijk op de plek bent en al die tijd met de dood wordt geconfronteerd; en zeker niet onbelangrijk, na je dood ga je volledig op in de natuur.
Natuurbegraven is ook vooral duurzaam. Anders dan op een reguliere begraafplaats worden er geen grafstenen geplaatst, maar is een houten schijf of bordje de fysieke markering al dan niet aangevuld met een boom die tijdens de begrafenis op of bij het graf wordt gepland. Ook de begrafenis zelf is duurzamer. Op een reguliere begraafplaats wordt de overledene in een kist ter aarde gesteld. Dat kan ook op een Natuurbegraafplaats, maar meestal wordt gekozen voor een lichaamszak of een composteerbare kist. Hiermee komen er geen vervuilende stoffen in de natuur.
Voor mijzelf? Ik zou niets anders willen en dat wil ik al jaren. Een natuurgraf lijkt mij het mooiste dat mij na mijn dood kan overkomen. Nu is het alleen nog op afstand. De dichtstbijzijnde natuurbegraafplaats is in Gouda en slechts een paar hectare groot. Het Bentwoud biedt veel meer ruimte, ligt binnen onze mooie gemeente – is misschien zelfs wel het mooiste stukje van onze gemeente – en ik draag ook nog eens bij aan het terugdringen van het begrotingstekort van de gemeente, wat wil je nog meer!
NB. Alternatief is crematie. Het crematorium is eigendom van de PC-uitvaartzorg Amsterdam en valt buiten de gemeentebegroting.
