De Regionale Energie Strategie – een gemiste kans?

16 juni 2020

In de raadsvergadering van 28 mei lag het concept van het Regionale Energie Strategie (RES) voor in de raad, waarbij vanuit de raad wensen en bedenkingen konden worden meegegeven.

Kort samengevat: In het Akkoord van Parijs is afgesproken dat de opwarming van de aarde wordt beperkt tot minder dan twee graden Celsius. Het Klimaatakkoord is de nationale invulling van dit internationale akkoord, met als centrale doel het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen in 2030 met 49% t.o.v. 1990. Voor het behalen van dit doel is een belangrijke rol weggelegd voor gemeenten en regio’s. Iedere regio dient een Regionale Energie Strategie (RES) op te stellen, waarin zij beschrijft welke energiedoelstellingen er moeten worden gehaald en op welke termijn. Een RES is daarmee ook een instrument om de lokale ambities betreffende energie binnen bereik te brengen. In regio Holland Rijnland, waar Alphen aan den Rijn bij hoort, is in 2017 het Energieakkoord Holland Rijnland vastgesteld. Op basis van dit Energieakkoord, en conform de eisen vanuit het Nationaal Programma RES is eerst een Concept-RES opgesteld. In Holland Rijnland is ervoor gekozen om naast Warmte en Elektriciteit (verplicht) ook in te gaan op Energiebesparing en Mobiliteit.

Zoals bij veel onderwerpen was de RES al eerder in de commissie behandeld. Tijdens de behandeling werd al door een aantal partijen kritische kanttekeningen gezet bij de doelstellingen die Alphen aan den Rijn zichzelf heeft opgelegd en de reactie vanuit de gemeente naar Holland Rijnland in het bijzonder.

De inbreng vanuit de PvdA bestond met name uit aanvullende wensen die niet zozeer op onze eigen gemeente sloegen – de PvdA zich redelijk vinden in het klimaatbeleid van de gemeente – maar waren vooral aanvullende wensen om ook in regionaal verband zaken te bereiken.

In het RES wordt nadrukkelijk gesproken over het regionaal opwekken van energie doormiddel van zon en wind. Nu staat Nederland bekend om perioden met veel wind en tegenwoordig ook veel zonnige dagen. Het eerste punt dat daarop is ingebracht was om op momenten dat er zelfs meer energie wordt opgewekt dan nodig is binnen onze regio, deze niet door te zetten op ‘het net’ ten behoeve van andere regio’s maar deze restenergie om te zetten naar waterstofgas. Het voordeel is dat deze energiebron relatief eenvoudig is op te slaan en gebruikt kan worden als alternatief voor aardgas, of voor gebruik als brandstof voor (gemeente) voertuigen en OV.

De tweede wens gin over het feit dat door de opwarming van de aarde en dus ook onze regio vermoedelijk op termijn op bepaalde momenten meer energie nodig is voor verkoeling dan voor verwarming. De PvdA heeft daarom gevraagd om in de RES de doelstelling op te nemen dat binnen de regio – en dus ook binnen onze gemeente – daken die niet (geheel) geschikt zijn voor de plaatsing van zonnepanelen, voorzien worden van ‘groene dakbedekking’. Groene daken houden vocht vast, werken isolerend voor het perceel en bij verdamping geven zij verkoeling aan de omgeving. Deze isolatie en verkoeling maken de leefomgeving prettiger en geven minder noodzaak voor het gebruik van extra energie voor verkoeling van gebouwen en huizen.

Kort na de behandeling in de commissie is er een extra regionale bijeenkomst geweest die geheel ging over het terugdringen van CO2 en de rol die waterstof daarin kan betekenen. In deze bijeenkomst werd door een aantal specialisten duidelijk gemaakt dat de productie van waterstof binnen onze regio mogelijk zou zijn, maar dat het opstellen van speciaal voor doel ingerichte windparken veel efficiënter en effectiever is dan kleinschalige productie. Als tweede optie werd de

inrichting van speciale zonneweides genoemd. Maar aangezien zonne-energie momenteel minder efficiënt is dan windenergie – je zal een zonneweide ter grote van Zuid-Holland nodig hebben om voldoende energie op te wekken – lijkt het voor Nederland en onze regio verstandiger om voor de productie van waterstof in te zetten op windenergie.

Wat betreft de vergroening van daken en het waterdoorlatend maken van tuinen is voor Alphen aan den Rijn een subsidie in aantocht, die voor bestaande (particuliere) huizen kan worden ingezet om deze en andere klimaat beschermende maatregelen door te voeren in en aan je huis.

De twee wensen vanuit de PvdA zijn niet overgenomen als aanvulling op de RES, maar met de aangekondigde ontwikkelingen zien wij toch nadrukkelijk de kansen voor een bewustere omgang met ons broze klimaat, zowel in onze gemeente als binnen de regio.