De stad van morgen
Heel indrukwekkend is de totstandkoming van de structuurvisie ‘De Stad van Morgen’. Voor het eerst is er intensief gebruik gemaakt van social media met de participatie van burgers, bedrijfsleven en politiek om tot deze structuurvisie te komen.
Om input te leveren voor de visie waar het met Alphen aan den Rijn op ruimtelijk ordeningsgebied heen moet de periode tot 2031 kon gebruik worden gemaakt van LinkedIn, Facebook en Twitter. Een proces dat drie jaar heeft geduurd. En nu – aan de vooravond van de gemeentelijke fusie ligt dit prachtige document er. De structuurvisie gaat echter alleen over de huidige gemeentegrenzen van de stad. Logisch want dit proces is gestart toen er nog geen sprake van een fusie. Maar ook een gemiste kans, omdat de totstandkoming van de nieuwe ABR gemeente weer een gezamenlijke, overkoepelende nieuwe visie vraagt.
De Stad van Morgen is echter een mooi product geworden en heeft uitkomsten: 1. De intense stad, 2. de vitale dorpen en 3. het waardevol landschap. In de intense stad wordt ingezet op de ontwikkelzone van het centrum (Baronie, Lage Zijde, Rijnhaven, Stationsgebied). Verder is het belangrijk dat het woningbestand duurzaam is.
Voor wat betreft de vitale dorpen, zoals Zwammerdam en Aarlanderveen, moeten mensen zo lang mogelijk in hun kern kunnen wonen. Dit door eveneens een duurzaam woningbestand te realiseren. Ook is het belangrijk dat de dorpen authentiek blijven en zaken zoals hun sterke verenigingsleven blijven behouden.
Interessant is het idee van de biobased-economy en het waardevolle landschap. Voor de opwekking van duurzame energie liggen er grote kansen voor Alphen aan den Rijn. Daarnaast wordt het buitengebied niet alleen gekenmerkt als ‘productielandschap’ maar ook als een natuurlijke omgeving waar men kan recreëren en ‘beleven’.
Verder moet dit document door inspiratievoorbeelden, zoals vernatting, stadslandbouw of het landschappelijk gebruik van zonnepanelen en windmolens nieuwe initiatieven en discussies uitlokken. Aan de financiële paragraaf van het visiedocument is geen investeringsprogramma verbonden. Het belangrijkste doel van dit document en beleid op het gebied van de Ruimtelijke Ordening (RO) is het stimuleren van initiatieven. Een gemeente die faciliteert, regisseert en aanjaagt als het kan. Maar als het moet zelf aan de slag zal moeten als het nodig is.
Kortom, de structuurvisie is een agenda zettend, strategisch beleidsdocument met kaders voor de verdere ruimtelijke sturing voor de stad van morgen, maar deze visie is geenszins een vrijbrief voor vaststelling van beleid. Als raad willen we nadrukkelijk bij de vaststelling van het beleid op basis van de visie betrokken worden, en daar waar nodig en noodzakelijk kunnen afwijken van die visie. Bijvoorbeeld, hoewel de visie een biobased economy is en duurzaamheid voorop staat, wil dat niet per definitie zeggen dat we in de beleidsontwikkeling een polder vullen met zonnepanelen. Al met al is Stad van Morgen geen blauwdruk maar meer een inspirerend kader waarop het beleid gebaseerd kan worden. Bovendien is er de harde realiteit dat niet alles mogelijk is ook al zijn de ambities nog zo mooi, zeker nu, sterker dan ooit de crisis de grenzen van ambities aangeven