Commissielid Peter Bakker roept op tot actie door het college van B&W voor het Rijksmonument Nieuw Werklust.
Geacht college,
Zoals bekend bevindt het Rijksmonument Nieuw Werklust zich in een staat van verval. Het college is het bevoegd gezag hiertegen op te treden. Er bestaat een beginselplicht tot
handhaving indien de eigenaar zich niet aan zijn verplichtingen houdt. Ook al is er veel gepraat door de gemeente met de eigenaar en anderen, het is de verantwoordelijkheid van de eigenaar
maatregelen te nemen. Het college is verantwoordelijk als het niet de vereiste handhavingsinstrumenten inzet om de eigenaar tot actie te brengen. Het is tijd om knopen door
te hakken en verder verval te stoppen.
Blijkens een brief van het college aan Erfgoedvereniging Heemschut d.d 14 november 2023 is er een Plan van Aanpak dat het college, samen met de eigenaar en zijn adviseur, hebben
opgesteld. In dit PvA is kennelijk onder andere beschreven hoe de eigenaar te ondersteunen om tot een duidelijke, haalbare koers naar een gewenste en mogelijke ontwikkeling te komen.
Het is nu september 2024, en naarmate de tijd vordert neemt het probleem juist toe. Te veel praten kan het zicht op de verantwoordelijkheid van de eigenaar ontnemen.
Toepasselijke regelgeving
Op grond van artikel 13.12 aanhef en sub b van het Besluit activiteiten leefomgeving is het verboden om aan rijksmonumenten, voor zover het monumenten betreft, onderhoud te
onthouden dat voor de instandhouding daarvan noodzakelijk is. Dit is de wettelijke “instandhoudingsplicht”. De instandhoudingsplicht wordt overtreden als langdurig geen of
gebrekkig onderhoud is uitgevoerd en deze situatie tot gevolg heeft dat de instandhouding van het monument gevaar loopt. Om aan de instandhoudingsplicht te voldoen, is het wind- en
waterdicht houden van het rijksmonument noodzakelijk. Noodzakelijk onderhoud betekent daarnaast ook het herstellen, repareren of gedeeltelijk vervangen van delen van het monument
die zijn versleten of onbruikbaar zijn geworden. Verder kan het ook gaan om maatregelen die erop zijn gericht geleidelijke achteruitgang en natuurlijk verval van materialen tegen te gaan.
Het rijksmonument lijkt echt in gevaar gebracht door langdurig achterstallig onderhoud, waardoor het pand instabiel is geworden en ook niet meer wind- en waterdicht is. In dat geval is
sprake van het passief verwaarlozen van een rijksmonument, zo blijkt uit jurisprudentie van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State (ABRvS, ECLI:NL:RVS:2014:3059). Door het
niet uitvoeren van het noodzakelijke onderhoud aan Nieuw Werklust overtreedt de eigenaar artikel 13.12 aanhef en sub b van het Besluit activiteiten leefomgeving en is sprake van een
economisch delict.
Vraag: Gaat het college nu snel handhaven conform zijn beginselplicht? Bij de watertoren in Boskoop speelt een vergelijkbaar probleem. Graag uitleg
waarom ook daar de uitvoering stagneert en het college nalaat te handhaven’.
Het Algemeen Dagblad heeft hieraan ook een krantenartikel gewijd: https://www.ad.nl/alphen-aan-den-rijn/pvda-geen-onderhoud-aan-oude-fabriek-is-economisch-delict-gemeente-moet-ingrijpen~a36c83dd/