Begroting 2020: Alphen aan den Rijn balanceert op een dun en zwak koord

8 november 2019

Hieronder vindt u de spreektekst van de PvdA-fractie over de begroting van het jaar 2020. 

Voorzitter,

Wij in dit gemeentehuis zijn volleerde koorddansers. Stelt u zich maar voor armen gestrekt, blik vooruit stappen wij over een dun, zwak touw en beneden ons ligt een afgrond van financiële ellende. De overkant is in zicht maar gaat het lukken?

De begroting 2020 laat nu een klein positief resultaat zien. Maar de risico’s en uitdagingen die voor ons liggen stapelen op en zullen een impact hebben op dit resultaat. De kans dat wij als gemeente van het koord kukelen is mijn inziens groter dan dat wij ongeschonden de overkant halen.

Helaas moeten we ook concluderen dat wij ons zelf in deze lastige positie hebben gebracht. De afgelopen jaren zijn we te vaak geconfronteerd met financiële tegenvallers en onverwachte extra uitgaven. Sommige tegenvallers zien we van te voren aankomen. Andere komen als een donderslag bij heldere hemel.

Over de aanpak en toekomst van Sociale, Culturele en Sport accommodaties zijn de meningen verdeeld en is het aan de raad om op het laatste moment bij te springen, mee te denken en oplossingen te bieden. Op een aantal beleidsterreinen is het wachten op een visie of aanpak vanuit dit college. En als we deze bespreken zijn ze te generiek en weinig inspirerend.

De wethouder financiën moet het mij eens zijn dat er te vaak een beroep om hem wordt gedaan om te kijken naar een financiële oplossing of een konijn uit de hoge hoed. Wij zijn er eerlijk gezegd niet gerust op dat 2020 veel anders zal gaan dan het afgelopen jaar.

Als oppositie partij zou ik de schuld natuurlijk volledig bij deze coalitie neer kunnen leggen maar dit is voor mij te kort door de bocht.

Als ik terug ga naar dat wankele koord is het belangrijk dat onze wethouders op dezelfde snelheid lopen. Niet duwen en trekken, maar communiceren. Willen we naar de overkant, is het belangrijk dat de gemeentelijke organisatie 1 geheel is. Laten we nou eens kijken naar, bijvoorbeeld bij de kerntaken discussie, naar onze eigen organisatie. Is die nog voldoende en adequaat uitgerust voor de taken die voor ons liggen. Zijn we niet teveel afhankelijk van kennis van buiten of is er juist meer behoefte aan ervaring om de organisatie verder te brengen.

Ondanks de eerder genoemde verrassingen is het op 1 beleidsterrein op dit moment opvallend stil. Terwijl in gemeentelijk Nederland iedereen moord en brand roept over de kosten stijging in het sociaal domein, verkeerd onze gemeente hier in betrekkelijk rustig vaarwater. Nu is dit beleidsterrein zeker niet 1 waar we achterover moeten leunen zeker niet met een nieuwe aanbesteding in het verschiet. We moeten als gemeente, als politiek, meer vanuit de praktijk vernemen hoe het gaat. Dus roep ik de raad op om meer werk te maken van het raadsvoorstel van maart dit jaar waarin de eindconclusies van de pilot: verantwoording in het sociaal domein worden onderschreven. We moeten als raad meer vat krijgen op de daadwerkelijke uitvoering van ons sociale beleid.

Voorzitter er is nog een uitdaging binnen onze gemeente en dat is de beschikbaarheid van degelijke betaalbare woningen voor al onze inwoners. Ondanks de bouwdrift blijven de wachtrijen voor een sociale huurwoning bestaan. Het is lastiger dan ooit voor starters om een woning te kopen.

We moeten haast maken met de grote bouwplannen binnen onze gemeente, hak de knoop door en ga aan de slag.

Maar dit is niet de enige manier, we moeten als gemeente ook de regie rol oppakken om te kijken naar andere vormen en mogelijkheden van wonen binnen onze gemeente.

De PvdA is van mening dat een Knarrenhof één van die mogelijkheden is. De samenleving is steeds meer aan het vergrijzen. Bij gebrek aan een passende woning blijven de senioren vaak in hun grote gezinswoning wonen. Door het creëren van meer zelfstandige woningen voor senioren kan de doorstroming worden bevorderd. Hetgeen gunstig is voor de gehele woningmarkt.

Op den duur ontstaat er bij veel ouderen wel een zorg vraag. Een tehuis is voor de meeste ouderen niet meer aan de orde en Mantelzorgers zouden een oplossing kunnen bieden voor hen die hulp nodig hebben. Maar in de praktijk blijkt dat slechts een gedeelte van de ouderen terug kan vallen op familie of goede kennissen.

Daarom vragen wij dit college op om te kijken naar de mogelijkheden van een Knarrenhof. Een Knarrenhof zijn een aantal woningen bij elkaar waar zelfstandig wonende ouderen veilig wonen en elkaar af en toe helpen als het nodig is. Ze vormen een vrijblijvende gemeenschap waar men van elkaars kunde en kennis kan profiteren. Daarnaast kan men gezamenlijk zorg of huishoudelijke hulp inkopen. Bewoners van zo’n woonvorm hebben aandacht voor elkaar en kijken naar elkaar om. Deze woonvorm vermindert de eenzaamheid onder senioren. Maar ze beslissen samen wat wel en niet in gezamenlijkheid gebeurt.

Privacy, veilig wonen, aandacht voor elkaar en de helpende hand bieden zonder verplichting vormen de basis van een Knarrenhof.

College ga aan de slag samen met de woningcorporaties en marktpartijen om te kijken naar de mogelijkheid om een Knarrenhof te realiseren in Alphen aan den Rijn. In andere gemeente is dit initiatief reeds succesvol gerealiseerd in een mix van huur- en koopwoningen.

Voorzitter, ik begon mijn beschouwing met een somber beeld van de gemeente die balanceert op een dun en zwak koord. Gaat het lukken? Vroeg ik. Mijn antwoord is: Misschien. Als PvdA zijn wij bereid om de hand uit te steken en mee te denken hoe wij de gemeente veilig aan de overkant kunnen brengen. Maar hierbij zullen wij wel kritisch blijven over de kwaliteit en haalbaarheid van de voorstellen die in 2020 naar de gemeenteraad komen voor besluitvorming.

Waar ben je naar op zoek?